FOLGAS

Cando escoito ao persoal comentando dos problemas que lles produce esta ou outra folga ou manifa, sinto bastante tristura pola penosidade de xente que fomos xuntando polos barrios do País mundial. No sentido da perda de conciencia de clase, claridade a respecto de cal é a dialéctica actual do poder económico e falta de sensibilidade social, na liña daquilo que moitas din que dixo Bretch e non fora así, parece ser. O de viñeron a polos meus viciños e non dixen nada.

Sobre todo porque sei, polos apuntes que fan, que o problema é como afecta ás súas rutinas persoais, máis que por provocarlles unha perda económica irremediable, perder o amor de alguén fundamental na súa vida ou alterar o equilibrio ecolóxico natural do ecosistema.

Eu fai moito tempo que non fago folga. Nin vou a manifestacións. Deixei de apoiar causas tamén nos changes.org varios do universo dixital. Si que estiven metido nalgunha reivindicación colectiva anos atrás, nas que participei de forma activa por distintos medios. Pero non estaban pensadas para provocar ese tipo de dificultades sobre as rutinas, senón máis ben a xeito de piquetes informativos, de verdade. Informativos quere dicir iso, non o outro. Pensando, como fundamento de acción, que para conseguir boas cousas hai que usar bos medios. A idea esa do fin e como se chega a el, sobre a que seica teorizou tamén algún sabio vital recoñecido. E que practicou, máis sabio xa que logo.

Pero entendo o de queimar neumáticos máis que o de mandar máis policía ás manifas. Que si, que igual hai que regular o dereito á folga e deixala nun vale se non molesta a ninguén, nin para ir pasear ao can. Veña, deixémonos de parvadas. Non pode haber folga sen repercusión. Ten que notarse, dun xeito ou doutro, para que teña algún efecto. A alguén lle ten que afectar, ademais de a quen a desenvolve como dereito social e contra quen vai dirixida, sinaladamente ao capital que é reclamado para modificar as condicións de traballo avesas polas que os traballadores se botan á rúa. Xa sei que estes términos están demode. Pero non deixan de ser reais. Mesmo cando nin o conxunto da sociedade nin os propios proletarios (recuperando terminoloxía...) son conscientes de tal cousa.

Claro, os tempos mudaron moito. E as variables de funcionamento das estruturas de relación entre a forza de traballo e o capital tamén. Pero os conflitos laborais se poden definir con certa claridade, non si? Poñamos por caso un colectivo de traballadores aos que unha empresa, ou varias, lles encarga realizar a función de repartir mercadorías de todo tipo a diversidade de outras empresas. Pero, os traballadores non usan os medios técnicos da empresa, senón os seus propios, e agora son, teoricamente, donos dos medios de produción, seguindo coa recuperación terminolóxica. Pouco listo é o capital... Teoricamente converte aos traballadores en empresarios, e estes o asumen así. Pero non teñen liberdade para establecer as súas propias condicións nun marco de relación laboral des-regulado. Ou regulado pola lei da oferta máis baixa e a demanda máis ampla posible. E como teñen que aceptar as condicións que o capital impón para facer o seu traballo, cando os custos que teñen que asumir por ser empresarios medran, non teñen capacidade para facerllo repercutir a quen os contrata. Isto describe algunha situación coñecida?

Teño para min que esa relación laboral é dependente, mesmo cando foi elixida, por suposta vontade propia, ou forzada pola imposición dos aglutinadores de oferta. O que se correspondería cunha relación de traballo por conta allea.

Penso que sería xenial que en vez de ter que chegar a situacións límite que provocan e producen a unión de intereses diante dunha reclamación laboral, se houbera podido colectivizar a oferta de traballo equilibrando a potencia conxunta fronte ao do capital da distribución con amplos grupos de traballo asociado. Pero como a mentalidade é a de medrar individualmente, máis que a de sentirse fortes conxuntamente, identificados como clase traballadora cuns fins e intereses comúns, devén necesaria unha situación extrema para presentarse como unha soa voz.

E se isto fora só o caso do sector do transporte... 

Como comentei antes, paréceme que hai tantos colectivos que agora son considerados empresarios, sexa coa fórmula de autónomos ou como micropemes, e que en realidade seguen a ser traballadores por conta allea. En moitos casos obrigados pola táctica do capital de desfacerse da relación directa coa forza de traballo, reducir ao máximo os custos de produción e non asumir ningunha responsabilidade social, salvo a de crear riqueza... a gran mentira. E todas e todos xogamos a ese xogo. Por ir tirando, principalmente.

Se foramos quen de recoñecérmonos como o que somos, clase traballadora. As que o somos, dun xeito ou doutro. Deixar algo de lado o mirar polo meu e ver se iso axuda a que a¿s demais teñan algún beneficio, de casualidade. E volver a idea de que o beneficio colectivo dos que son coma min, exercen unha función laboral como a miña, están desenvolvendo unha actividade profesional cos mesmos obxectivos produtivos que os meus, será bo tamén para min en particular. Na práctica. Máis aló de sindicarse e apoiar as actividades de representación dos traballadores fronte ao poder. Participando en alternativas de cohesión da forza de traballo. Que superen a solución de que sexa o capital quen impoña as condicións para facer as cousas ou non se farían.

¿Porque teñen problemas os gandeiros para conseguir o prezo que o litro de leite ou o quilo de carne merecen? Merecen o que os gandeiros digan, non o que se lle cante ao que envasa e ao distribuidor. ¿Os mediadores teñen que existir, nun sistema complexo de distribución? Pero ¿poden ser os que decidan sobre esa cuestión? ¿Porque teñen problemas para conseguir prezo e mesmo subministro do que necesitan para as súas instalacións de produción? Pensos, enerxía, equipamentos, produtos fitosanitarios... Cada un intentando negociar o seu con uns e outros.

50.000 gandeiros chamando de un a un na porta de 5 empresas de recollida e outras tantas de suministros. Se cadra xuntarse 10.000 cun só golpe nunha desas portas soaría un pouco máis forte. Máis claro seguro. Para quen non ten o costume de escoitar sobre todo. Quizais sexa moito pedir. Moito suxerir tamén. Que seguro haberá quen pense que é mellor seguir cada un pola súa banda e que sexa a lei da selva do mercado a que ditamine sentenza. Seguro que por min non van vir.

O que dou por ben entendido a común polo conxunto da sociedade é que hai moito xeito diverso de levar cousas dun lado a outro, mesmo hai alternativas de consumo máis aliñadas ao local e a compra directa aos produtores do barrio. Pero estes, sendo que puideran mellorar a súa posición política, económica e social sen deixar de facer o que fan, son imprescindibles. Se non hai quen queira sachar e botarlle de comer ao gando, pouca fame imos pasar. E poida que xa non só teñamos que comprar petróleo fóra, senón tamén patacas da China, leite de Nova Zelanda, grelos de invernadoiro canadiano e chourizos de proteína secuenciada de Houston, temos un problema.

Temos?

PIB

Sempre estamos nas mesmas. Este non é o momento para falar diso. O escoitou con certa frecuencia. Non sei ti.

A subida brutal do prezo da electricidade, e a non menos brutal dos combustibles, provocou a toma de conciencia de moita xente a respecto da necesidade de aforrar o consumo de enerxía. Xente do común digo. Os que non o son xa o levan facendo tempo radicalmente por pura contabilidade. Pero para quen recibe o servizo de subministro eléctrico ou gas, para quen lle bota gasóleo ao coche, como unha necesidade para o seu que facer cotián, a medida do que gasta é o que paga, evidentemente. ¿Pódese concluír entón que estamos aínda na fase de evolución social na que educar responde a aquilo de a letra con sangue entra? Pero este non é o momento para falar diso.

Os analistas levan meses, por non dicir anos falando do que pensaba facer Rusia a respecto de Ucraína. Cousas como o de que é o país con máis territorio que controlar de todo o mundo, non vai querer engadir un territorio tan grande. Que as dúas veces que Rusia foi invadida militarmente foi atravesando as chairas de Ucraína. Que se deixou de ser unha potencia fundamental no mundo e agora ten un papel secundario. Os que máis e os que menos din agora que estaba visto que se ía producir a invasión. Tamén a guerra. Non confundir. Pódese invadir de moitos xeitos, e non todos son militares. Mira como o vai facendo a ex-China comunista, perdón, a China ex-comunista. Ou como leva máis dun cuarto de século botando as súas gadoupas o entramado político, económico e militar dos USA por todo o mundo adiante. Tamén no eido cultural por certo hai invasións. Pero este non é momento para falar diso.

Inicialmente Europa axustou o seu esforzo contra da pandemia do Covid19, cando caeron da burra digo, en protexer á poboación como primeira premisa, salvagardando os sistemas sanitarios, ou intentándoo, do colapso. Noutros eidos democráticos, mesmo por propia iniciativa da poboación, se buscou máis que nada que non sufrira a economía e o mercado. Parecera que a uns lles importaba moito que todos os días morrera xente coa enfermidade e a outros non. Máis valor á vida menos á pasta. Pero segundo se foi extendendo a última variante, menos mortal, a cousa se igualou. Xa non importa tanto que siga palmando xente porque o sistema o pode aguantar. E hai que reactivar os PIBs. Non dede ser tampouco o momento de falar disto.

O máis salientable é que non hai que forzar xa nada esa afirmación. O outro día escoitei (ou lin, xa non lembro moi ben) que a post-modernidade caracterízase, entre outras cousas, por aceptar a derrota. Aceptar sen discusión que non hai alternativa. Que a dialéctica histórica só ten un camiño. Que non hai posibilidades de mudar nada no substancial no eido social. Asi que chegado un momento, en calquera circunstancia na que se produza unha situación para a que sería necesaria, imprescindible, unha profunda reflexión colectiva sobre as causas de algo que sucede, como intervir nelas para desmontar o suceso e que medidas tomar para evitar que se reproduza, optamos por asumir que ten que pasar así, e atender á reparación de danos. No eido social, si. Pero tamén no persoal. Porque a dinámica estableceuse no hipotálamo. Converteuse nunha afección da conduta.

Poida que o primeiro síntoma desa afección é non ser quen de distinguir a información e o coñecemento, a verdade sobre as cousas, da demagoxia, as falacias e as trampas intencionadas para os sentidos. Porque non somos quen de dotarnos das ferramentas de análise precisas para entender e asimilar conceptos e datos complexo nin para deconstruír as falsas realidades con relatos estruturados. A perda da capacidade comprensiva, pola falta de lectura consistente, voluntaria, non obrigada, ou só circunscrita a eidos moi especializados relacionados co ocio ou o negocio, e sinaladamente, a restricción das expresións culturais diversas a ámbitos cada vez máis reducidos, mesmo en ocasión elitistas, sen ningún sentido pexorativo, encollen o pensamento. O resecan e o fan sólido, moi pouco hábil para asimilar novas formas de coñecemento e ríxido demais para poder aceptar cambios sen fracturarse.

Entón, alguén fala de armas defensivas e ofensivas, e aceptamos a diferencia. Ou de guerras ilegais, ilícitas, inxustas. Aceptando que as hai legais, lícitas ou xustas. Que enviar unhas poucas armas para que uns se defendan da agresión de outros é o camiño perfecto para que cada vez haxa que mandar máis armas ou armas máis grandes. Pero quedarse mirando como alguén abusa será mellor, como lles ensinamos ás rapazas e rapaces a facer nos patios. Subir os salarios provoca que suba a inflación. O que temos que pagar polas cousas e os servizos non sube porque quen as vende quere seguir gañando o mesmo ou gañar máis. Ou aproveitar a coxuntura para tirar proveito da necesidade colectiva. Discursos de unidade que marcan como negativas a controversia e as ideoloxías, asimilándoas ao enfrontamento, á violencia, a intransixencia, cando a realidade precisa de xeito ineludible para o seu análise o debate e a confrontación de pareceres, para a creación dun acordo de acción, e os principios que se afirma defender son o fundamento das ideoloxías que á súa vez definen os valores necesarios para desenvolver a análise da realidade. 

Se prolongo isto moito máis, non vou dar rematado nunca. Cada vez que escoito a radio, miro a televisión ou leo segundo que xornais, aparece algo máis do mesmo. Manipulación manifesta, cando non adoctrinamento mediático. Sei que adoitamos ler, mirar, escoitar, o que vai en liña co que xa pensamos, que non nos vai producir alteracións substanciais, máis aló de emocionarnos, entre medias, para conseguir a necesaria resposta vinculada ao resto da desinformación.

Pero cada vez hai menos espazos alleos ao mangoneo do pensamento colectivo.

Pero nunca é o momento de falar diso. Tampouco agora.

Addenda. De verdade que non quería. Pero escoitar unha vez e outra, porque o repiten, os seus medios, como se fora algo moi ben dito, a un paisano que ten responsabilidades políticas importantes, que leva anos querendo ser o mandamás do seu partido, ás agachadas claro, e con pretensión de chegar a ser o líder estatal por antonomasia, tipo presidente do goberno, dicir iso de que cos impostos da electricidade, o ghas e os combustibles o goberno estase forrando dame gañas de trousar. E ter moita vergoña allea, sendo que mesmo teño falado positivamente del como posible mandatario futuro, por menos malo, pero si.

Neno, que ti es goberno. Ben que te acordas cando falas doutras cousas. Non será o Estado?, entendido como ente da administración pública común, que recada, dende iso que chaman Facenda Pública, para logo repartir, con acerto moito ou pouco, entre todos os cidadáns a través das distintas administracións públicas, en sanidade, educación, prestacións, estradas, axudas, etc. Fálame con propiedade meu, privada se queres, como bó neoliberal xestor que ves sendo, aínda que a mona se vista de centro. Estámonos auto-forrando. Por un lado. E auto-afogando, polo outro. E iso si, co sistema de impostos directos, que afectan ao consumo, non á renda, sempre acabaremos auto-afogando máis os que menos temos e dependemos máis de ingresos fixos, que non se regularizan de xeito automático como o fan os prezos. Ou que sempre van por diante en subir, subir, subir, mentres que os salarios sempre suben tarde, tarde, tarde e devagar, devagar, devagar.